Friday, 9 September 2016

Etymology-notes-1

ऑर्थोडॉक्स, अर्थदोषः, ऑर्थोगोनल, अर्थकोणल / अर्थकोणीय,
ôrthoḍôksa, arthadoṣaḥ ôrthogonala, arthakoṇala / arthakoṇīya,
--
स्तृ > स्तर > सतह,
अवस्तर > अस्तर, ग़िलाफ़,
उत्स्तर > उत्सृज् > उत्स्तरीय > उस्तरा (शेविंग-ब्लेड), विस्तर > बिस्तर (बेड्),
प्रस्तर > पत्थर,
stṛ > stara, sataha, avastara > astara, ġilāfa,
utstara > utsṛj > utstarīya > ustarā (śeviṃga-bleḍa)
vistara > bistara, (beḍ), prastara > patthara,
,
णिक्ष् > चुंबने, ṇikṣ > ṇikṣ > cuṃbane (kisa)
,  अर्द् > हिंसायाम्, अर्दने,  > अर्द् > हिंसायाम् > अर्दने,
तुफ् / तुंफ् > हिंसायाम्, tuph / tuṃph > hiṃsāyām / ardane
,
--
तुफ् > हिंसार्थे, tuph > hiṃsārthe
,
ञिस्वप् > (स्वप्) > शयने, ñisvap (svap) > śayane,
दृश्, श्-य > पश्य, शय्, > पश्य > अवपश्य > अवपश्यन् > ऑप्शन् (option)

dṛś > paś > ( paśya) ś-ya > paśya, śay, > paśya > avapaśya >
avapaśyan > ôpśan, > ôpṭiksa, / option.
> आशय, विषय, संशय,
> āśaya, viṣaya, saṃśaya,
>
दशनं > कुसुमदशननामा सर्वगन्धर्वराजः ..(शिवमहिम्न)
दन्तं > पुष्पदन्त (कुसुमदशननामा)
दन्तं > दन्तुर् > दन्तुरः > रदन्तः > radantaḥ अर्द् > हिंसायाम्, अर्दने
 > दन्तुरः > दन्तं > RODENT > the species like rats with sharp teeth
रद् > दॄ > दारयति > रदनं > अर्द् > हिंसायाम्, अर्दने
रद् > > rat, the rodent.
दन् > दंष्ट्रं > दंष्ट्रा (दाढ) >
अध्याय 11, श्लोक 27,

वक्त्राणि ते त्वरमाणा विशन्ति
दंष्ट्राकरालानि भयानकानि ।
केचिद्विलग्ना दशनान्तरेषु
सन्दृश्यन्ते चूर्णितैरुत्तमाङ्गैः ॥
दॄ > दार्ढ्यं > दृढं,
दंष्ट्राकरालानि कालानलसंन्निभानि (गीता अध्याय 11)
--
संस्कृत > saṃskṛta > √ग्रस् > √gras > to gobble, to chew / to cud >
grass (noun) > to graze (verb),√चर् > √car > √चर्व > √carv > चरना > caranā >  पशुचर > paśucara > pasture / pastor, चबाना > cabānā > chaff, to chaff (cut the grass) √गॄ > निगरणे > gṛ > nigaraṇe
> गृणं / गृणनं > gṛṇaṃ / gṛṇanaṃ > green .>  हृ > हरित > > hṛ > harita > hārita  > horti-(culture)
--

No comments:

Post a Comment